Οι οφθαλμολογικές εξετάσεις σε ηλικιωμένους δεν εντοπίζουν μόνο προβλήματα όρασης. Μια νέα μελέτη ενισχύει τα στοιχεία ότι ορισμένοι τύποι προβλημάτων όρασης μπορεί να υποδηλώνουν αυξημένο κίνδυνο άνοιας.
Η Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας συνιστά σε όλους τους υγιείς ενήλικες να υποβάλλονται σε αρχική οφθαλμολογική εξέταση με οφθαλμίατρο μέχρι την ηλικία των 40 ετών. Οι ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών θα πρέπει να επισκέπτονται έναν οφθαλμίατρο κάθε έως δύο χρόνια.
«Αυτή η μελέτη θα πρέπει να ενισχύσει την επιθυμία μας να προστατεύσουμε τα μάτια καθώς γερνάμε. Κάτι τέτοιο ωφελεί τη συνολική μας υγεία και μπορεί επίσης να συμβάλει στην προστασία της γνωστικής μας υγείας», λέει ο οφθαλμίατρος J. Kevin McKinney, MD, μέλος της Ακαδημίας και ειδικός στο γλαύκωμα..
Οι γιατροί έχουν από καιρό παρατηρήσει μια σχέση μεταξύ της απώλειας όρασης και της γνωστικής έκπτωσης. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι οι ηλικιωμένοι με μειωμένη όραση έχουν διπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν παθήσεις όπως η άνοια και η νόσος Αλτσχάιμερ.
Μια μελέτη 1.200 ενηλίκων ενισχύει τα στοιχεία για αυτή τη σχέση. Οι ερευνητές παρακολούθησαν την όραση ενηλίκων με άνοια για 16 χρόνια. Επίσης, μέτρησαν την ομιλία, τη μνήμη, την προσοχή και διάφορα μέτρα πνευματικής ευεξίας των ενηλίκων, συμπεριλαμβανομένων των ικανοτήτων να σχεδιάζουν, να δίνουν προσοχή και να θυμούνται οδηγίες.
Η νέα αυτή μελέτη βρήκε ότι τα άτομα με τη χειρότερη οπτική οξύτητα είχαν τον μεγαλύτερο κίνδυνο μείωσης της ομιλίας και της μνήμης.
Όσοι είχαν δυσκολία στην ανίχνευση αντικειμένων σε φόντο παρόμοιου χρώματος, γνωστό και ως ευαισθησία φωτεινής αντίθεσης, είχαν υψηλότερο κίνδυνο μείωσης της ομιλίας, της μνήμης και της προσοχής.
Τα άτομα με κακή αντίληψη βάθους διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για έκπτωση στην ομιλία και τη μνήμη.
Οι επικριτές σημειώνουν ότι η μελέτη βασίστηκε σε τεστ νοητικής ευεξίας που απαιτούσαν καλή όραση, κάτι που θα μπορούσε να είχε θολώσει τα αποτελέσματα. Επιπλέον, η μελέτη επικεντρώθηκε σε κυρίως λευκούς, καλά μορφωμένους, ηλικιωμένους ενήλικες, επομένως τα ευρήματα μπορεί να μην ισχύουν σε άλλους πληθυσμούς.
Δεν είναι σαφές ότι η απώλεια όρασης προκαλεί άνοια ή το αντίστροφο. Μια πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι μπορεί να πάει αμφίδρομα: Οι ηλικιωμένοι με άνοια έχουν περισσότερες πιθανότητες από άλλους να αναπτύξουν διαταραχή της όρασης και εκείνοι με προβλήματα όρασης είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν άνοια. Απαιτούνται περισσότερες μελέτες για να καθοριστεί εάν – και πώς – αυτές οι συνθήκες σχετίζονται.
Οι συνήθεις αιτίες μείωσης της όρασης περιλαμβάνουν τον καταρράκτη, την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και το γλαύκωμα. Είναι πιθανό ορισμένα προβλήματα υγείας να επηρεάζουν τόσο την όραση όσο και τη γνωστική λειτουργία. Επίσης η απώλεια όρασης, ενδεχομένως, συμβάλλει στην κατάθλιψη ή στην κοινωνική απομόνωση, η οποία θα μπορούσε με τη σειρά της να επηρεάσει τη γνωστική λειτουργία.
Μια πρόσφατη μελέτη από τη Νότια Κορέα διαπίστωσε ότι τα άτομα με προβλήματα όρασης και ακοής έχουν διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια σε σχέση με άτομα με μόνο μία ή καμία αναπηρία.
Τα νέα ευρήματα αποκαλύπτουν,ωστόσο, ένα σημαντικό πράγμα: τη σημασία των τακτικών οφθαλμολογικών εξετάσεων για τους ηλικιωμένους. Οι οφθαλμολογικές εξετάσεις, όχι μόνο μπορούν να βοηθήσουν στην έγκαιρη διάγνωση της απώλειας όρασης, μπορούν επίσης να βοηθήσουν στον εντοπισμό ηλικιωμένων που διατρέχουν κίνδυνο για άνοια.
Πηγή American Academy of Ophthalmology (aao.org)
